Mevlevilik nedir? Neden bu kadar yaygın?

Amerikalı aktör Morgan Freeman, “Evrenin Sırları” adlı belgesel serisinin Mevlevilik tarikatını konu alan bölüm için Konya’ya geldi.  Peki, yaklaşık 800 yıldır devam eden ve etkisi Türkiye sınırlarını aşan Mevlevilik nedir? Neden bu kadar yaygın?

1207 yılında Afganistan’ın Belh şehrinde doğan ve ölümünün üzerinden 742 yıl geçmesine rağmen öğütleri nesilden nesile aktarılarak bugünlere gelen Mevlana’nın sadece yaşadığı zamana değil, sonsuzluğa kadar insanlığı etkileyecek hayatı onu ölümsüz kılıyor. Brad Pitt gibi dünya starlarının da koluna dövmesini yaptıracak kadar etkilendiği sözleri ve öğütleri özellikle Amerika’da Mevlevilik’i popüler kıldı.

Hollywood yıldızı Morgan Freeman, hem yapımcılığını hem de sunuculuğunu üstlendiği belgesel için Konya’da doğan ve dünyanın en çok bilinen  tasavvuf öğretilerinden ya da Freeman'ın kendi deyimiyle tarikatlarından biri olan Mevleviliği araştıracak. 

MEVLANA’NIN 10 UNUTULMAZ SÖZÜ

1. Kusur arıyorsan tüm aynalar senin.
2. Gücün yeterse ara ama dışarıda değil! Kendinde ara…
3.Yürek yanmadıkça, göz yaşarmaz.
4. Sopayla kilime vurmanın gayesi, kilimi dövmek değil, tozunu almaktır. Allah sana sıkıntı vermekle tozunu, kirini alır. Niye kederlenirsin?
5. İnsanlar seni yanlış anladığında dert etme. Duydukları senin sesin, fakat aklından geçirdikleri kendi düşünceleridir.
6. Biliyorum Rabb’im. Ben sana eğildikçe sen beni doğrultuyorsun.
7. Unutmayın; dünyada yaşamıyorsunuz, dünyadan geçiyorsunuz.
8. Kısmet etmiş ise Mevla; el getirir, yel getirir, sel getirir. Kısmet etmez ise Mevla; el götürür, yel götürür, sel götürür.
9. Kusursuz dost arayan, dostsuz kalır.
10. İyiyi ara, doğruyu ara, güzeli ara, fakat kusur arama

MEVLANA’DAN 7 ÖĞÜTMevlana’nın “Ya olduğun gibi görün, ya göründüğün gibi ol” şiiri 7 dizesiyle insanlara 7 öğüt veriyor;

1. Cömertlik ve yardım etmede akarsu gibi ol.
2. Şefkat ve merhamette güneş gibi ol.
3. Başkalarının kusurunu örtmede gece gibi ol.
4. Hiddet ve asabiyette ölü gibi ol.
5. Tevazu ve alçak gönüllülükte toprak gibi ol.
6. Hoşgörülükte deniz gibi ol.
7. Ya olduğun gibi görün, ya göründüğün gibi ol.

MEVLEVİLİK NEDİR?Şair ve düşünce adamı Mevlânâ Celâleddin Rûmi, hayatı boyunca ilahi aşkı aramış, sohbet ve eserlerinde bu aşktan, insan sevgisinden ve hoşgörünün öneminden bahsetmiştir. Başlarda yakın çevresiyle yaptığı sohbetler, Mevlâna’nın öğütlerinin kulaktan kulağa yayılmasıyla geniş kesimlerin katılımıyla gerçekleşmeye başladı.  Ancak Mevlana’nın yaşadığı dönemde Mevlevilik diye bir kavram yoktu. Mevlana'nın ölümünden sonra öğretilerini gelecek nesillere aktarmak üzere oğlu Sultan Veled tarafından kuruldu. Zamanla bir tören niteliği kazanan bu toplantılar belli kurallara, belli görüş ve düşünce ilkelerine bağlandı. Toplantılarda ney, kudüm ve benzeri çalgılar çalınmaya ve sema gösterileri yapılmaya başlandı.

Sema gösterileri, Şeb-i Arûs törenlerinin olmazsa olmazı...

Mevlana, Hayatı boyunca gerçek aşk olduğunu ifade ettiği ilahi aşkına kavuşacağı ölüm gününe düğün günü veya gelin gecesi manasına gelen "Şeb-i Arûs" demiş ve dostlarına ölümünün ardından ağlamamalarını vasiyet etmişti. Şeb-i Arûs törenleri, her yıl Rumi'nin ölüm yıl dönümünü olan 17 Aralık haftasında Konya’da gerçekleşiyor.

Bir başka Hollywood aktörü Brad Pitt, hayranı olduğu Mevlana’nın ‘Bir yer var doğrunun ve yanlışın ötesinde. Seninle orada buluşacağız’ dizelerini koluna dövme yaptırmıştı.

MEVLEVİLİK NEDEN BU KADAR YAYGIN?Başta İngilizce olmak üzere birçok dile çevrilen Mevlana’nın en ünlü eseri kabul edilen Mesnevi’de verdiği hayat dersleriyle, maddi dünyada mutluluğu bulamayan bir arayışa giren insanların iç huzurunu bulmasına yol gösterdiğine inanılıyor.

(Aynur Yolcu / Hürriyet)