Yaşamın ilk yılında (Oral dönemde) çocuklar dünyayı ağızları ile tanırlar, oyuncaklarını, parmaklarını ve evde bulduklarıhemen herşeyi ağızlarına görürürler çünkü bu, onların dünyayı tanıma yöntemidir. Bu durum bebeğin ilk yılı için normalve gerekli bir dönemdir. Ancak dört yaşından sonra parmak emme hala devam ediyorsa bunun altında yatan bir problem olabilir.
Dört yaşından sonra çocuğun oral dönemde kalmak istemesi, bebeksi olarak kalmaya duyduğu ihtiyaçtandır. Buna regresif bir davranış diyebiliriz yani gelişimsel olarak geriye dönüş. Bunu yapmasında birçok farklı sebep olabilir. Örneğin yeni kardeşi olan bir çocuk onun aldığı ilgiyi alabilmesi için bebek olması gerektiğini düşünerek bebeksi davranıp parmak emebilir. Ya da anne babasının ilgisini çok fazla göremeyen çocuklar ilgi ihtiyaçlarını bu şekilde dışavurabilirler. Korkuları olan çocuklar ya da evde anne -baba tartışmalarına şahit olan çocuklarda da bu davranışlar görülebilir. Bu saydıklarımın dışında daha birçok farklı sebep olabilir. Çocuğunuzda parmak emme davranışı varsa ve onu vazgeçiremiyorsanız biraz onu anlamaya çalışın. Ailenizi gözlemleyin, nelerin yolunda gitmediğine bir göz atın. Sizin için normal ya da önemsiz gelen durumlar çocuğunuzun yetişkinliğine etki edecek derin yaralar açabilir.
Çocuklar genelde parmak emme davranışını üç yaşında bırakırlar. Bu yaştan itibaren çocuğunuz parmak emmeye devam ediyorsa bu durumu biraz daha yakından gözlemleyin ve şu soruların yanıtlarını arayın:
-Bu davranış özel durumlarda mı gerçekleşiyor, sa günün çoğu zamanında devam eden bir hal mi almış?
- Bu davranış onun sosyal aktivitelerine engel oluyor mu? Konuşma, telaffuz ve dil kullanımında bir engel oluşturuyor mu?
Parmak emme davranışının 4 yaşında sonlanmayıp devam etmesi genelde psikolojik kökenlidir. Parmak emmeye devam eden çocuğunuza yardımcı olabilirsiniz. Bunun için birkaç basit öneriyle devam edelim;
Öncelikle parmak emme davranışını sadece evde yapmasına izin verebilir ve bunun için küçük ödüllendirmeler yapabilirsiniz. Belli bir süre bu şekilde devam edebilirsiniz daha sonra mutfakta parmak emmesini yasaklayabilirsiniz. Onun ağzını meşgul tutun, küçük atıştırmalar olabilir, beraber şarkı söyleyip hikayeler okuyabilirsiniz ve bu konuda onunla konuşabilirsiniz. Değişimin bir anda olmasını beklemeyin ve ona zaman verin. Yavaş ve kademe kademe ilerleyin.
Asla yapmamanız gereken şey ise onu `Bebek gibisin` diyerek küçümsemektir ve tam da istediği ilgiyi çekmektedir ve bu durum davranışı pekiştir. Ayrıca bu dönemi karşılıklı güç savaşına dönüştürmek olumlu sonuçlar doğurmayacaktır. Öncelikle çocuğunuzu ve aile hayatınızı gözlemleyin gerekirse notlar alın. Bu davranışın altındaki sebepleri bulup onları mümkün olduğunca ortadan kaldırın. Beraber kaliteli zaman geçirin, anne ve baba ile geçirilen zamanlar çok önemlidir. Onu üzen durumlar ortadan kalması halinde ve önerilerin uygulandığı durumlarda iyi sonuçlar alabilirsiniz.
Bütün çabanıza rağmen çocuğunuz parmak emme davranışına devam ediyorsa, anne baba olarak bir uzman yardımı almanız faydalı olacaktır.
Ceyda Cecan Karakuş
Uzman Psikolog
kalorisepeti.com
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder